سنگ نوشته ی پهلوی

در حدود 100 متری شرق میدان اصلی مشگین شهر، دره‌ای وجود دارد که به خاطر انبوه درختان کهن آن به باغ نوروز معروف است و شعبه‌ای از رود خیاو چای در این دره جاری است. در کمرکش ارتفاع غربی دره باغ نوروز، سنگی بسیار بزرگ وجود دارد که بر سینة آن خطوط پهلوی ساسانی و باستانی کنده شده است. به باور گیرد گروپ باستان شناس معروف آلمانی، خط پهلوی ساسانی از آنجا که برای نخستین بار در آذربایجان کشف شد از نظر زمانی و مکانی بسیار معتبر است.

این کتیبه به زمان سلطنت شاپور دوم ساسانی مربوط میشود و از سه بخش تشکیل شده است.

سطر اول تا سطر سوم، تاریخ آن است. این کتیبه به تاریخ ماه هفتم سال بیست و هشت سلطنت شاپور دوم ساسانی یعنی 267 سال قبل از هجرت است.

از سطر سوم تا نهم کتیبه، از شخصی به نام نارسه هرمز یاد شده است که شش سال برای ساختن قلعه کار کرد، شاید این شخص مسئول قلعه بود. اسم قلعه در این سنگ نوشته شده ولی خوانا نیست.

از سطر نهم تا بیست و یکم، اندرزی از نارسه هرمز آمده که در آن از شهریاران و بزرگان خواسته شده است اگر قلعه مورد پسندشان قرار گرفت به آن آفرین بگویند و در غیر این صورت قلعه بهتری بسازند.

به علاوه در بدنه سنگ نشانه‌های مربوط به ساسانیان کنده شده است. بزرگی این سنگ ، در حدود 2.30 * 1.10 متر است.

این اثر به شماره 619 به ثبت تاریخی رسیده است